Actieplan Open Overheid 2020-2022

18 februari 2021 -

Op 16 februari jl. heeft het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) het nieuwe Actieplan Open Overheid 2020-2022 gepresenteerd. Met dit actieplan gaat Nederland zich inzetten voor een open overheid. In het actieplan staan de ambities van het kabinet en andere actiehouders beschreven.

Het Actieplan Open Overheid moet ertoe bijdragen dat overheidsorganisaties, maatschappelijke organisaties en burgers samenwerken aan een opener overheid. Waarom dit belangrijk is? Een opener overheid is een effectievere overheid, die burgers en maatschappelijke organisaties in een goede informatiepositie zet om gezamenlijk maatschappelijke vraagstukken aan te pakken.

Download hier de publieksversie van het Actieplan Open Overheid 2020-2022.

In oktober 2018 ging het derde Actieplan Open Overheid 2018-2020 van start. De acties uit dit plan zijn soms nog in volle gang en soms al (bijna) afgerond. Bekijk de actieplanpagina voor meer informatie.

Thema’s en actiepunten
Het ministerie van BZK werkt, samen met haar partners – van overheden tot maatschappelijke organisaties – aan de uitwerking van onderstaande thema’s en de daarbij aansluitende actiepunten:

Open democratie (transparantie in de Wet op de politieke partijen, transparantie verkiezingsproces en Digitale Democratie)
De Wet op de politieke partijen (Wpp) heeft als doel om de onafhankelijke positie van politieke partijen verder te versterken. Het vergroten van de transparantie maakt hier deel van uit. In aanvulling op bestaande transparantieregels gaat het om regels over o.a. transparantie van digitale politieke campagnes en politieke advertenties. Transparantie in het verkiezingsproces kan bijvoorbeeld vergroot worden door publicatie van de processen-verhaal op internet.

Open informatie (Vervolg open Wob, Actieve openbaarmaking Rijk)
De noodzaak tot modernisering van de openbaarheidswetgeving is iets waar Nederland al vaker op is aangesproken. Door dit in het actieplan op te nemen, spelen we in op deze terechte vraag.

Open Communicatie (Direct Duidelijk Brigade)
De Direct Duidelijk Brigade helpt overheden bij het schrijven van duidelijke teksten die voor iedereen te begrijpen zijn, om zo de dienstverlening aan inwoners en hun informatiepositie te verbeteren.

Open Organisatie (De toekomst van ‘Beleidsintimiteit’ en investeren in vakmanschap)
Spanning tussen het belang van openheid enerzijds en beperkte capaciteit en het belang van vertrouwelijkheid anderzijds vraagt aandacht en een goede balans. Mogelijke acties: het aanbieden van workshops en webinars, de alliantie open overheid benutten als leernetwerk om ervaringen en aanpakken uitwisselen.

Open Inkoop (contract register)
Het ministerie van BZK gaat de toegankelijkheid van Nederlandse inkoopdata verbeteren door met diverse stakeholders een contractregister te ontwikkelen en het hergebruik van deze data bij deze stakeholders te stimuleren.

Open Technologie (Open Data Communities, Open Source en Open Algoritmen)
Op het gebied van algoritmen, open source software en open data lopen diverse initiatieven bij de directie Digitale Overheid, die een duidelijke link hebben met open overheid en zich lenen voor het actieplan.

Open Recht (open klachten)

Wereldwijd Open Government Partnership
Om internationale kennis, ervaring en instrumenten te benutten – en beschikbaar te stellen – is Nederland lid van het Open Government Partnership (OGP). Het OGP is sinds de oprichting in 2011 uitgegroeid tot een wereldwijde beweging waar meer dan 75 landen bij zijn aangesloten. Deze landen stellen in het kader van hun OGP lidmaatschap eens in de twee jaar een nieuw Actieplan Open Overheid op.

Nederland staat op plaats nummer vijf van de World Justice Project Open Government Index rankings, die zijn georganiseerd rond vier dimensies van openheid: gepubliceerde wetten en overheidsdata, het recht op informatie, maatschappelijk engagement en klachtafhandeling.  De scores zijn gebaseerd op enquetes onder zowel publiek als experts.

Tekst door: Kyra Kuitert