Of het nu gaat over Covid19, de effecten van 5G of ‘global warming’, er wordt een hoop misinformatie verspreid, al dan niet doorspekt met (non)argumenten. Voor het publiek is het nauwelijks nog mogelijk om de informatie van kranten, radio, tv en sociale media op waarde te schatten. Gelukkig is er hulp.
De Publieke Zaak heeft in het verleden veel succes geboekt met The Fact Club. Hier werd het publieke debat gevoed met feiten. The Fact Club publiceerde zogenaamde fact rapporten over verschillende maatschappelijke thema’s, zoals arbeidsmarkt, woningmarkt, zorg en energie . Hierin waren de belangrijkste feiten in overzichtelijke en interactieve infographics verwerkt. Er ligt een plan om samen met een aantal partners een vervolg te geven aan The Fact Club onder de titel ‘Publiek Informatie Platform’. Mail ons als u hieraan wilt bijdragen.
De opleiding Journalistiek en Nieuwe Media van de Universiteit Leiden heeft het initiatief genomen tot Nieuwscheckers. Hier worden de feiten achter twijfelachtige beweringen van publieke figuren en (nieuws)media gecheckt. Ook leren lezers hoe ze zelf kritisch naar berichten kunnen kijken. Zo probeert Nieuwscheckers de kwaliteit van het publieke debat te verbeteren.
Studenten controleren in het kader van studieopdrachten het nieuws. Er zijn ook betaalde redacteuren. Alle fact-checks worden vóór publicatie gecontroleerd, geredigeerd en goedgekeurd door een van de coördinatoren.
De datajournalisten van het journalistieke platform Pointer van KRO-NCRV trachten orde te scheppen in de chaos van de informatie die dagelijks op ons af komt. Uit informatie en data maakt Pointer visuele verhalen, die helpen om de wereld om je heen beter te begrijpen. Elke week plaatsen ze nieuwe artikelen op hun website naar aanleiding van de dataonderzoeken.
Pointer doet dat niet alleen. Ze werkt onder andere samen met Bellingcat, Lighthouse Reports, Follow the Money en diverse universiteiten. Ook bundelt ze graag haar krachten met burgers; via social media kan iedereen helpen bij de onderzoeken. Tips of informatie kan (anoniem) naar pointer@kro-ncrv.nl.
Debunken is Engels voor ontkrachten of ontmaskeren. Het Debunking Handboek(je) van John Cook en Stephan Lewandowsky biedt praktische en effectieve richtlijnen om de invloed van misinformatie te reduceren. Stap een van het ‘debunken’ is het benoemen dat de informatie niet klopt en vervolgens moet er een alternatieve verklaring worden aangeboden, gebaseerd op harde feiten, maar waarin ook de kern van de misinformatie wordt meegenomen.
Download hier het gratis Debunking Handboek (Nederlands) of hier The Debunking Handbook (Engels).